Diş Dolgusu Nedir? Ağrı ve Hassasiyet Nedenleri
Dolgulu diş, çürük, çatlak veya kırık nedeniyle hasar görmüş bir dişin özel bir dolgu maddesiyle restore edilmesi sonucu oluşan dişe verilen isimdir. Diş dolgusu, dişteki çürük dokunun temizlenmesinden sonra boşluğun kompozit reçine, amalgam ya da seramik gibi materyallerle doldurulması işlemidir. Bu işlem hem dişin işlevselliğini korur hem de estetik açıdan daha sağlıklı bir görünüm sağlar. Ancak dolgulu dişler de zamanla hassasiyet, sızlama veya ağrı gibi sorunlara neden olabilir.
Diş Dolgusu Neden Yapılır?
Diş dolgusu, diş minesinde oluşan çürükleri tedavi etmek, çatlakları kapatmak veya dişin kaybolan yapısını tekrar kazanmak için uygulanır. Genellikle şu durumlarda tercih edilir:
Diş çürüğü oluştuğunda
Eski dolguların düşmesi ya da kırılması durumunda
Dişte travmaya bağlı kırıklar meydana geldiğinde
Aşınma ya da erozyona bağlı yüzey kaybı yaşandığında
Dolgulu Diş Neden Sızlar ve Ağrır?
Dolgulu dişlerde zamanla sızlama veya ağrı oluşabilir. Bunun birkaç temel sebebi olabilir:
Sinire Yakın Dolgu Uygulaması
Eğer dolgu çok derinse ve sinire yakın bir bölgeye yapılmışsa, bu durum hassasiyete veya sürekli ağrıya neden olabilir. Bu tür ağrılar özellikle soğuk-sıcak temasında artabilir.
Eski Dolgulu Dişin Ağrıması
Yıllar önce yapılmış dolgular zamanla aşınır, çatlar ya da altındaki diş tekrar çürüyebilir. Bu da dişte hassasiyet ya da zonklayıcı ağrıya neden olabilir.
Dolguların Hava Alması
Eğer dolgunun kenarları sızdırıyorsa, yani dolgu dişe tam oturmamışsa bu durumda sıcak-soğuk hassasiyeti artar. Hava alma durumu, bakterilerin yeniden dolgu altına girmesine ve çürüğün tekrarlamasına neden olabilir.
Dolgulu Dişim Ağrıyor, Ne Yapmalıyım?
Bu tür bir durumda hemen panik yapmak yerine aşağıdaki adımları uygulamak doğru olur:
Ağrıyı tetikleyen durumları (sıcak-soğuk, çiğneme) gözlemleyin.
Diş hekiminize görünmeden önce bölgeyi temiz tutun, gargarayla destekleyin.
Reçetesiz ağrı kesicilerle geçici rahatlama sağlayabilirsiniz.
Ancak 2-3 gün içinde ağrı geçmiyorsa veya zonklayıcı hale geliyorsa mutlaka bir diş hekimine başvurun.
Dolgulu Diş Tekrar Çürür Mü?
Evet, çürük sadece dolgunun dışında değil, dolgunun altındaki diş yapısında da tekrar oluşabilir. Bu genellikle aşağıdaki nedenlerle gerçekleşir:
Yetersiz ağız hijyeni
Dolgunun zamanla aşınması veya çatlaması
Dolgu kenarlarının sızdırması
Dolgulu Diş Hassasiyeti Neden Olur?
Dolgulu dişte oluşan hassasiyetin başlıca nedenleri:
Sinire yakın dolgu yapılması
Kompozit dolgu sonrası geçici sinir hassasiyeti
Diş sıkma (bruksizm)
Soğuk-sıcak yiyecek/içeceklere maruz kalma
Diş hassasiyeti genellikle geçicidir ancak uzun sürüyorsa bu, dolgunun gözden geçirilmesi gerektiği anlamına gelebilir.
Gerçek Hayattan Bir Örnek
34 yaşındaki bir kullanıcı, 6 yıl önce yaptırdığı dolgulu dişinde tekrar ağrı hissetmeye başlar. Başlangıçta sıcak kahve içerken yaşadığı kısa sızı, zamanla gece uykularını bölen zonklamalara dönüşür. Diş hekimine gittiğinde, dolgu altında gizli bir çürüğün başladığı ve kanal tedavisi gerektiği ortaya çıkar. Bu vaka, dolgulu dişlerin de düzenli kontrol edilmesinin önemini göstermektedir.
Dolgu Sonrası Nelere Dikkat Etmeli?
Dolgulu bir dişin sağlıklı şekilde işlevini sürdürebilmesi için şu noktalara dikkat edilmelidir:
İlk 24 saat aşırı sıcak-soğuk gıdalardan kaçınılmalı
Dolgu yapılan diş üzerine fazla baskı uygulanmamalı
Ağız hijyenine özen gösterilmeli
6 ayda bir diş hekimi kontrolü ihmal edilmemeli
Dolgu Çeşitleri ve Ağrı Farkı
Her dolgu tipi farklı materyaller içerdiğinden, ağrı ya da hassasiyet düzeyi de değişebilir:
Kompozit (Beyaz) Dolgular
Estetik açıdan avantajlıdır.
Derin dolgularda geçici sinir hassasiyetine neden olabilir.
Amalgam (Gümüş) Dolgular
Dayanıklıdır fakat metal yapısı nedeniyle ısı iletimi yüksektir.
Özellikle sıcak-soğuk hassasiyeti daha belirgin olabilir.
Seramik Dolgular
Estetik ve biyouyumludur.
Daha az hassasiyet yapma eğilimindedir.
Dolgu Yenileme Ne Zaman Gerekir?
Bir dolgunun ömrü ortalama 5-10 yıl arasında değişir. Ancak aşağıdaki durumlar dolgu yenilemeyi zorunlu kılar:
Dolgu kenarlarında sızıntı
Ağız kokusu ve tat değişikliği
Dişin yeniden çürümesi
Dolgunun düşmesi veya kırılması
Sıkça Sorulan Sorular
Dolgulu diş ile sakız çiğnenir mi?
Genellikle dolgulu dişle sakız çiğnemek mümkündür, ancak yeni yapılmış dolgularda özellikle ilk 24 saat içinde sakızdan kaçınılmalıdır. Aksi halde dolgu yerinden oynayabilir ya da baskıya maruz kalan bölgede hassasiyet oluşabilir. Ayrıca amalgam (gümüş) dolguların sertliği nedeniyle aşırı yapışkan sakızların tercih edilmemesi önerilir.
Dolgulu diş neden sızlar?
Çoğunlukla sinire yakın yapılan dolgu ya da dolgu kenarındaki sızıntı nedeniyle olur.
Diş dolgusu kaç yıl dayanır?
Kullanılan materyale göre 5 ila 10 yıl arası değişir. Kompozit dolguların ömrü genellikle daha kısadır.
Dolgulu dişim zonkluyor, ne yapmalıyım?
Bu durumda kanal tedavisi gerekebilir. Gecikmeden diş hekimi kontrolüne başvurulmalıdır.
Genel Değerlendirme: Sağlıklı Bir Gülüş İçin Dolgunuzu Hafife Almayın
Dolgulu dişler, diş sağlığının korunmasında son derece önemli bir yere sahiptir. Ancak birçok kişi, dolgularını yaptıktan sonra bu alanları uzun süre ihmal eder. Halbuki bu bölgeler, düzenli kontrole ve iyi bir ağız hijyenine ihtiyaç duyar.
Dolgulu dişlerde meydana gelen ağrılar, hassasiyetler veya sızlamalar genellikle ihmalin sonucudur. Zamanında müdahale edilmezse, bu ağrılar kanal tedavisine ya da dişin kaybına kadar gidebilir. Bu nedenle dolgulu dişler de en az sağlıklı dişler kadar dikkatle izlenmeli ve korunmalıdır.
Unutmayın: düzenli diş hekimi kontrolleri, doğru fırçalama teknikleri ve basit ama etkili önlemlerle dolgulu dişlerinizi uzun yıllar boyunca sorunsuz kullanabilirsiniz.