Green Card Nedir? Kimler Alabilir, Hakları ve Süreci

Kalıcı Oturumun Anlamı Nedir?

Green Card, kişinin ABD’ye “göçmen statüsünde” kabul edildiğini gösterir. Bu, geçici çalışma vizesi (örneğin H-1B) veya öğrenci vizesinden (F-1) farklıdır. Geçici vizeler belirli süre ve amaçlarla sınırlıdır; Green Card ise kişiye ABD’de kalıcı olarak yaşama hakkı verir.

Ancak bu statü, bir vatandaşlık değildir. Green Card sahibi kişi oy kullanamaz, pasaport çıkaramaz veya bazı kamu görevlerinde çalışamaz. Yine de birçok hak bakımından bir vatandaşla neredeyse eşit konuma sahiptir.

Bu statüye sahip bireyler:

• Herhangi bir işte yasal olarak çalışabilir,

• ABD’de kendi adına şirket kurabilir,

• Sosyal güvenlik numarası alarak emeklilik sistemine dâhil olabilir,

• Kamu okullarında veya üniversitelerde eğitim alabilir,

• ABD’ye giriş çıkış yapabilir (bazı sınırlamalarla),

• Sosyal güvenlik, sağlık sigortası gibi birçok hizmetten yararlanabilir.

Green Card Sadece Amerika’ya Gitmek İçin mi Gerekli?

Green Card genellikle “Amerika’da yaşama hayali” ile özdeşleştirilir. Fakat bu belge yalnızca fiziksel bir ülkede bulunma hakkı değil; aynı zamanda bir sosyal sistemin parçası olma iznidir. ABD göçmenlik politikaları, farklı ülkelerden gelen kişilerin belirli şartlar altında sisteme entegre olmasını amaçlar. Green Card da bu sistemin ana giriş kapısıdır.

Örneğin bir kişi Green Card aldıktan sonra ABD’de iş kurabilir, vergi ödeyerek sisteme katkı sağlayabilir, çocuklarını devlet okullarına gönderebilir ya da bir ev satın alabilir. Yani Green Card, yalnızca bir “taşınma izni” değil; aynı zamanda ABD ekonomisine, kültürüne ve hukuk düzenine katılmanın bir belgesidir.

Green Card Kimler İçin Uygun?

Green Card, Amerikan vatandaşı olmayan ama ülke içinde yasal olarak sürekli yaşamak isteyen bireylere yöneliktir. Bu kişilerin profili oldukça geniştir:

• Aile birleşimi yoluyla ABD’ye gitmek isteyen bireyler,

• ABD merkezli bir işte çalışmak üzere başvuran profesyoneller,

• ABD’ye yatırım yaparak göçmenlik hakkı kazanmak isteyen iş insanları,

• ABD’de uzun süredir yasal olarak yaşayan kişiler (örneğin iltica talebinde bulunanlar),

• ABD hükümetinin her yıl düzenlediği Green Card çekilişine katılarak seçilen başvuru sahipleri.

Bu çeşitlilik, Green Card’ın sadece zenginlere ya da akademisyenlere değil; farklı toplumsal ve ekonomik kesimlerden bireylere açık olduğunu gösterir. Elbette her başvuru yolu farklı prosedür ve değerlendirme kriterlerine sahiptir.

Green Card İle ABD Vatandaşlığı Aynı Şey mi?

Bu soru, Green Card hakkında en çok kafa karışıklığına neden olan konulardan biridir. Green Card bir oturma iznidir; vatandaşlık ise doğrudan bir hukuki aidiyet anlamı taşır.

Green Card sahibi biri, genellikle 5 yıl ABD’de kesintisiz yaşadıktan sonra vatandaşlığa başvurma hakkı elde eder. Ancak bu süreç otomatik değildir; kişi başvurmak istemezse ömür boyu Green Card statüsünde kalabilir.

Özetle: Green Card, “yerleşim hakkı” sağlar; vatandaşlık ise “devletle tam bağ” anlamına gelir. İki statü arasında ciddi hak farkları olmasa da bazı siyasi ve hukuki yetkiler sadece vatandaşlara tanınmıştır.

Green Card Bir İzin Belgesinden Fazlasıdır

Green Card, sadece yasal bir kart değil; birçok kişi için yeni bir hayatın, özgürlüklerin, fırsatların ve belki de yeniden başlama umudunun simgesidir. Ancak bu belgeye sahip olmak, aynı zamanda birtakım yükümlülükler de getirir. ABD’de yaşamak, sadece oraya ayak basmakla değil; sistemin bir parçası olmayı kabul etmekle mümkündür. Green Card bu katılımın resmi ilk adımıdır.

Green Card Sahipleri Hangi Haklara Sahiptir?

Green Card, kişiye yalnızca Amerika’da bulunma hakkı tanımaz. Bu belge; yaşamak, çalışmak, eğitim almak ve topluma entegre olmak gibi birçok alanı kapsayan geniş bir haklar demetini beraberinde getirir. Ancak bu hakların, ABD vatandaşlarına tanınan imtiyazlarla birebir örtüşmediğini de belirtmek gerekir.

Green Card sahibi bir birey, ABD’de dilediği eyalette yaşayabilir, çalışma izni almak zorunda kalmaksızın herhangi bir işte çalışabilir ve gerektiğinde kendi işini kurabilir. Bu, özellikle vasıflı mesleklerde çalışanlar için büyük bir avantajdır. Örneğin bir mühendis, Green Card sayesinde sponsor vizeye ihtiyaç duymadan iş başvurusu yapabilir; hatta işveren açısından da bu kişi, prosedürsüz bir çalışan anlamına gelir.

Ayrıca Green Card sahipleri:

• ABD üniversitelerinde uluslararası öğrencilere kıyasla daha düşük öğrenim ücretlerinden faydalanabilir.

• Sosyal Güvenlik Numarası sahibi olarak emeklilik sistemine dâhil olabilir.

• Kredi geçmişi oluşturabilir, banka hesabı açabilir, mortgage başvurusu yapabilir.

• Çoğu kamu hizmetine (hastane, acil yardım, yangın, polis gibi) vatandaşlarla aynı erişim imkanına sahiptir.

Ancak bu geniş haklar, sınırsız değildir.

Green Card Sahibi Oy Kullanabilir mi?

ABD Anayasası'na göre oy kullanma hakkı sadece vatandaşlara tanınmıştır. Green Card sahipleri yerel veya federal düzeyde hiçbir seçimde oy kullanamazlar. Hatta bazı eyaletlerde, Green Card sahibinin seçim sürecine müdahale edici herhangi bir faaliyeti (sahte oy kullanımı, kayıt girişimi gibi) sınır dışı edilme gerekçesi olabilir.

Bu durum, birçok Green Card sahibinin vatandaşlık başvurusu yapmasındaki temel motivasyonlardan biridir. Çünkü ABD’de siyasi sürece katılmak, yalnızca bir hak değil; birçok kişi için topluma aidiyetin bir parçasıdır.

Vatandaşlıkla Green Card Arasındaki Diğer Farklar

Green Card ve vatandaşlık arasındaki fark yalnızca oy hakkıyla sınırlı değildir. ABD vatandaşları:

• ABD pasaportu alabilir,

• Yurt dışında sınırsız süre kalabilir (Green Card sahiplerinin bu hakkı yoktur),

• Federal kamu görevlerinde çalışabilir (örneğin TSA, FBI, ordu),

• Çifte vatandaşlık hakkına sahip olabilirler (çoğu durumda).

Örneğin bir Green Card sahibi, Türkiye’ye uzun süreli bir ziyaret yaparsa ve 6 aydan fazla ABD dışında kalırsa, ülkeye yeniden girişte sorgulanabilir. 1 yılı aşan yokluk hâlinde ise “ABD'de kalıcı yaşama niyetinde olmadığı” gerekçesiyle Green Card iptali riskiyle karşılaşabilir. Vatandaşlar içinse böyle bir sınırlama yoktur; ABD pasaportuyla istedikleri zaman giriş-çıkış yapabilirler.

Green Card Sahiplerinin Sorumlulukları

Haklar kadar, yükümlülükler de önemlidir. Green Card, yalnızca avantaj değil; aynı zamanda bir uyum taahhüdüdür. ABD’de yasal olarak yaşamanın bedeli yalnızca başvuru ücretleriyle sınırlı değildir; bu statüye uygun şekilde davranmak, sistemle uyumlu yaşamak gerekir.

Green Card sahibi bireyler:

• Vergi beyannamesi vermekle yükümlüdür. ABD dışında gelir elde etmiş olsalar bile, küresel gelir beyanı esas alınır.

• Adres değişikliklerini 10 gün içinde USCIS’e (Göçmenlik Dairesi) bildirmek zorundadır.

• Kamu düzenini bozacak suçlara karışmaları hâlinde sınır dışı edilebilirler.

• Green Card’larını her zaman yanlarında bulundurmakla yükümlüdürler.

Basit gibi görünen bir kural ihlali, örneğin bir güvenlik görevlisinin sorduğu hâlde Green Card'ın ibraz edilmemesi, ceza gerektiren bir durum doğurabilir.

Hakların Gölgesinde: Green Card ile Yaşamın Pratiği

Teorik haklar geniştir; ancak pratikte Green Card sahibi olmak, çoğu zaman bir uyum sürecini de beraberinde getirir. Dil bariyeri, iş kültürü farkı, sosyal adaptasyon gibi zorluklar, yeni göçmenlerin karşılaştığı başlıca konulardandır.

Örnek vermek gerekirse; Türkiye’de öğretmenlik yapan biri, ABD’de öğretmen olarak çalışabilmek için hem eyalet bazlı sertifikasyonlardan geçmek hem de dil yeterliliğini belgelemek zorundadır. Yani Green Card, her kapıyı otomatik olarak açan bir anahtar değil; kapıdan geçme hakkıdır, ama içeri girmek için hâlâ çaba gerekir.

Green Card ve Devlet Destekleri

Green Card sahipleri bazı sosyal yardımlardan faydalanabilir, ancak bu durum eyaletten eyalete farklılık gösterebilir. Örneğin bazı eyaletlerde düşük gelirli Green Card sahipleri Medicaid’e (kamu sağlık sigortası) erişebilirken, bazı eyaletlerde bu hak yalnızca vatandaşlara tanınmıştır.

Ayrıca Green Card başvuru sürecinde “public charge” (kamu yükü olma riski) kavramı dikkate alınır. Yani, sürekli sosyal yardım alması beklenen bireylerin başvuruları reddedilebilir. Bu, sistemin yalnızca göçmeni değil; göçmen sonrası sosyoekonomik dengeyi de korumaya çalıştığını gösterir.

Green Card: Haklar Sınırsız Değil, Ama Yeterince Geniş

Green Card, vatandaşlık kadar güçlü olmasa da; Amerika Birleşik Devletleri’nde bir hayat kurmak isteyen bireyler için çok yönlü bir yaşam zeminidir. Sağladığı haklar geniş, ancak mutlak değildir. Bu nedenle Green Card, yeni bir hayata giriş bileti olarak görmek gerekir. Bu biletin sunduğu fırsatlar, onu nasıl kullandığınıza göre şekillenir.

Green Card Nasıl Alınır? Tüm Yollar Aynı Kapıya Çıkar mı?

Amerika Birleşik Devletleri, her yıl dünyanın dört bir yanından binlerce kişiye Green Card veriyor. Ancak bu kartı elde etmenin tek bir yolu yok. Aksine, süreç; başvuru sahibinin mesleki durumu, ailevi bağları, yatırım kapasitesi ya da doğrudan çekilişle belirlenip belirlenmediğine göre ciddi biçimde farklılık gösteriyor.

Genel olarak Green Card başvuruları dört ana kategoriye ayrılır:

1. Aile temelli başvurular

2. İstihdam temelli başvurular

3. Diversity Visa Programı (DV Lottery – çekiliş sistemi)

4. Yatırımcı vizesi üzerinden göçmenlik

Her yöntemin kendine özgü belgeleri, değerlendirme kriterleri ve zaman çizelgesi bulunur. Aile üzerinden başvuran biri ile mesleki nitelikleri üzerinden Green Card almaya çalışan biri aynı sürece tabi tutulmaz. Bu da sürecin karmaşıklığını artırırken, kişiselleştirilmiş strateji ihtiyacını da ortaya koyar.

Aile Temelli Green Card: Kan Bağı Avantaj mı?

ABD vatandaşı ya da Green Card sahibi bir birey, belirli akrabaları için Green Card başvurusu yapabilir. Bu sistem, özellikle ABD’de uzun süredir yaşayan göçmenlerin ailelerini yanlarına alabilmeleri için tasarlanmıştır.

Kimler bu kapsamda başvuru yapabilir?

• ABD vatandaşı eş ve çocuklar

• ABD vatandaşı kardeşler (daha uzun bekleme süresiyle)

• Green Card sahibi birinin eşi ve evlenmemiş çocukları

Örneğin ABD vatandaşı olan bir bireyin Türkiye’de yaşayan eşi için yaptığı başvuru, ortalama 12–18 ay içerisinde sonuçlanabilirken; kardeş başvurularında bu süre 10 yılı aşabilir. Yani akrabalık bağı, evet avantaj sağlar; ancak sürecin uzunluğu her zaman kısa olmayabilir.

İstihdam Temelli Başvurular: Nitelik, Öncelik ve Sabır

ABD, belli alanlarda uzman kişilere öncelik verir. Mühendisler, sağlık çalışanları, bilim insanları, akademisyenler ve bazı özel sektör çalışanları için işveren sponsorluğunda Green Card almak mümkündür. Bu başvurular genellikle EB-2 ve EB-3 kategorileri altında değerlendirilir.

Ancak istihdam temelli başvuruların ön koşulları da vardır. İşverenin:

• Önce ABD’de o pozisyon için uygun birini bulamadığını belgelemesi gerekir.

• Sonrasında aday için özel bir göçmenlik başvurusu yapması gerekir (PERM Labor Certification).

Bu süreç aylar, hatta yıllar sürebilir. Ayrıca iş değiştirme gibi durumlar, başvurunun iptal edilmesine yol açabilir. Bu nedenle istihdam temelli başvurular, güçlü planlama ve işverenle yüksek uyum gerektirir.

Green Card Çekilişi (DV Lottery): Şans mı, Strateji mi?

Her yıl yüz binlerce kişi ABD hükümeti tarafından düzenlenen Diversity Visa Programı’na başvurur. Bu sistem, belirli ülkelerin göçmen sayısının denge içinde tutulması amacıyla geliştirilmiştir ve Türkiye bu programa uygun ülkeler arasında yer alır.

Çekiliş tamamen dijital ortamda gerçekleştirilir ve başvuru ücretsizdir. Ancak dikkat edilmesi gereken kritik noktalar vardır:

• Başvuruda kullanılan bilgiler eksiksiz ve doğru olmalıdır. En ufak hata diskalifiye sebebi olabilir.

• Başvurunun ardından sonuçlar sadece resmi web sitesi üzerinden açıklanır. Kazanıldığı iddia edilen e-postalar veya üçüncü taraf siteler genellikle dolandırıcılıkla bağlantılıdır.

• Kazanmak, otomatik Green Card anlamına gelmez. Başvuru sahibi; sağlık kontrolü, finansal durum beyanı ve mülakat gibi adımları da başarıyla tamamlamalıdır.

Örnek: 2023 yılında DV Lottery kazanan bir Türk vatandaşı, eşiyle birlikte konsolosluk mülakatında mali kaynaklarını belgeleyemediği için vizesi reddedildi. Kazanmak kadar şartları karşılamak da önemlidir.

Yatırım Yoluyla Green Card: Parayla Amerikan Rüyası mı?

Belirli bir sermayeye sahip bireyler, EB-5 yatırımcı vizesi üzerinden Green Card alabilir. Bu sistemde başvuru sahibinin ABD’de belirli bir bölgede (genellikle kalkınma öncelikli alanlar) iş yaratıcı bir yatırım yapması gerekir. Alt sınır, 2024 itibarıyla 800.000 USD düzeyindedir.

Ancak bu yöntem de “para ver, kartı al” sistemi değildir. Yatırımın sürdürülebilir olması, istihdam yaratması ve tüm finansal süreçlerin resmi belgelerle açıklanabilir olması gerekir. Aksi takdirde başvuru geçersiz sayılır ve para kaybı yaşanabilir.

Her Yol Fırsat Değil, Her Fırsat Erişilebilir Değil

Green Card almak, her ne kadar Amerikan rüyasıyla eşleştirilse de; bu süreç herkes için aynı düz çizgide ilerlemez. Bir aile birliğini korumak isteyen biriyle, istihdam nedeniyle ABD’ye taşınmak isteyen bir uzman arasında beklenti, zorluk ve süreç süresi farklıdır. Bu nedenle başvuru yapmadan önce yol haritası iyi belirlenmeli, kişiye uygun olan yöntem seçilmeli ve sürece dair tüm detaylar şeffaf biçimde öğrenilmelidir.

Green Card Sahibi Olmak, Sadece Bir Kazanım Değil, Bir Karardır

Green Card almak, yalnızca vize almanın ötesinde bir şeydir: yerleşmeye, bağlı kalmaya, katkı sağlamaya dair bilinçli bir tercihtir. Hangi yolla elde edilirse edilsin, bu kartın arkasında sabır, sorumluluk ve planlama yatar. Ve en önemlisi: Green Card, yalnızca bir ülkeye değil; yeni bir düzene, yeni bir düzeyde hayat kurma çabasına açılan kapıdır.