Entübe olmak, hastanın nefes almasını sağlamak için ağızdan ya da bazen burundan bir tüp yerleştirilmesidir. Bu tüp doğrudan soluk borusuna gider. Amaç, solunum yolunu açık tutmak ve çoğu zaman makine yardımıyla hastaya düzenli ve yeterli oksijen sağlamaktır.
Tıp dilinde bu işlem “endotrakeal entübasyon” olarak geçer. Genellikle yoğun bakımda, acil serviste ya da büyük ameliyatlar sırasında yapılır. Solunum durması, bilinç kaybı, ciddi akciğer problemleri gibi durumlarda tercih edilir.
Entübasyon, hayati bir müdahaledir. Bir hasta kendi kendine nefes alamıyorsa ya da aldığı nefes yeterli değilse, vücudu oksijen yetersizliğine girer. Beyin, kalp ve diğer organlar kısa sürede hasar görmeye başlar. Entübe etmek, bu zinciri kırmak için uygulanır.
Bazı durumlarda hasta tamamen bilincini kaybetmiştir ve solunum refleksi yoktur. Bazılarında solunum vardır ama düzensizdir ya da yetersizdir. Bazense hasta yüksek dozda sedatif almıştır ve geçici süreliğine solunum desteğine ihtiyaç duyar.
Entübasyon ayrıca bazı ameliyatlarda da yapılır. Hasta genel anestezi altındayken kasları gevşer, bu yüzden doğal solunum geçici olarak durur. Bu durumda entübasyonla hastanın akciğerlerine dışarıdan hava verilir.
Entübasyon her nefes darlığında yapılmaz. Genellikle aşağıdaki durumlar söz konusuysa bu müdahale düşünülür:
Bu gibi durumlarda hasta entübe edilmezse oksijen seviyesi düşer, karbondioksit birikir ve organlar zarar görür.
Entübasyon, uzman sağlık personeli tarafından yapılır. Genellikle bir doktor ve yardımcı hemşire eşliğinde uygulanır. İşlem şu şekilde ilerler:
İşlem genelde birkaç dakika sürer. Ama bazı özel durumlarda daha zor olabilir. Özellikle anatomik bozukluklar, şişlik, travmalar veya ağız içi problemler entübasyonu zorlaştırır.
Entübasyonun süresi hastaya bağlıdır. Bazı hastalar sadece birkaç saatlik bir destekle toparlar, bazılarında bu süreç günlerce hatta haftalarca sürebilir. Eğer hasta uzun süre entübe kalacaksa, boğazdan tüp yerine trakeostomi adı verilen alternatif bir yöntem düşünülür. Bu, boynun ön kısmından doğrudan nefes borusuna delik açılarak yapılan bir işlemdir.
Ameliyatlarda ise işlem biter bitmez hasta genellikle extübe edilir, yani tüp çıkartılır ve kişi kendi kendine solumaya devam eder.
Evet, her tıbbi müdahalede olduğu gibi entübasyonun da bazı riskleri vardır. Ancak çoğu zaman bu riskler, işlemin hayat kurtarıcı etkisinin yanında daha düşük önemdedir.
Bazı olası riskler:
Ancak bu riskler iyi bir takip ve düzenli bakım ile büyük ölçüde kontrol altına alınabilir. Zaten hastanın durumu bu müdahaleyi gerektiriyorsa, bu riskler kabul edilebilir düzeydedir.
Eğer entübasyon bilinçli bir hastaya uygulanacaksa, öncesinde mutlaka sedasyon ve ağrı kesici verilir. Çünkü boğaza yerleştirilen tüp rahatsız edici bir histir ve panik yaratabilir. Hasta genelde entübe edildikten sonra uyutulur ya da sakinleştirilir. Bu sayede tüpe alışır ve solunum daha konforlu hale gelir.
Bazı durumlarda ise hasta uyanıktır ama konuşamaz. Bu durumda iletişim için işaret dili, yazı tahtası ya da göz hareketleri kullanılabilir. Entübe hasta yemek yiyemez, sıvı alamaz. Gerekli besinler damar yoluyla veya mideye sonda ile verilir.
Hayır. Entübe olmak, son nokta ya da geri dönüşsüz bir şey değildir. Aksine, bu bir geçiş sürecidir. Hasta toparladığında, solunum tekrar güçlendiğinde veya ilaçlar etkisini gösterdiğinde tüp çıkarılır. Buna extübasyon denir.
Extübasyon öncesi bazı testler yapılır. Hastanın kendi kendine yeterli oksijen alıp alamadığına bakılır. Öksürme refleksi, yutkunma yetisi ve genel bilinç düzeyi kontrol edilir. Uygun şartlar sağlanırsa entübasyon sonlandırılır.
Özellikle pandemi döneminde “entübe” kelimesi medyada çok sık kullanıldı. Birçok insan bunu “ölümle eşdeğer” bir durum olarak algılamaya başladı. Oysa bu doğru değil. Entübasyon bir sonuç değil, bir müdahaledir. Hasta ağır bir tabloya girerse bu müdahale yapılır. Amaç, durumu kontrol altına almak, solunumu desteklemek ve iyileşme şansı vermektir.
Entübe edilen herkes ölecek diye bir şey yoktur. Tam tersine, zamanında ve doğru yapılan entübasyon hayat kurtarır.
Entübasyon, kritik durumlarda hastanın hayatını kurtarmak için yapılan temel bir tıbbi işlemdir. Amaç, solunumu durma noktasına gelen bireyin vücuduna yeterli oksijen sağlamaktır. Ameliyatlardan ağır hastalıklara kadar birçok farklı senaryoda uygulanabilir. Doğru yapıldığında riskleri yönetilebilir ve süreç tamamen geçicidir.
Entübe olmak bir son değil, tıbbi bir ara çözümdür. Korkulması gereken bir şey değil, hayatta kalmak için uygulanan bilimsel bir yöntemdir. Bu sürecin anlamını bilmek, hem hastalara hem yakınlarına hem de topluma daha sağlıklı bir bakış kazandırır.
Intubation: Purpose, Procedure and Potential Risks - Cleveland Clinic
Jones, JH; Murphy, MP; Dickson, RL; Somerville, GG; Brizendine, EJ (2004). "Emergency physician-verified out-of-hospital intubation: miss rates by paramedics".
İlgili diğer içerikler
Demir Bağlama Kapasitesi Nedir? TDBK Hakkında Detaylı Bilgi
Demir bağlama kapasitesi, tıbbi laboratuvar sonuçlarında sıklıkla karşımıza çıkan ve vücuttaki demir metabolizmasını değerlendirmede kullanılan önemli bir biyokimyasal parametredir. Genellikle "Total Demir Bağlama Kapasitesi" (TDBK) veya "Total Iron Binding Capacity" (TIBC) olarak ifade edilir. Bu test, kandaki transferrin isimli proteinin, demir taşıma kapasitesini ölçer ve özellikle demir eksikliği, anemi ya da demir yüklenmesi gibi durumların değerlendirilmesinde kritik bir rol oynar.
Kreatinin Nedir? Yüksekliği Nedir? Kimler Dikkat Etmeli?
Kreatinin, kas metabolizmasının doğal bir yan ürünüdür. Kaslarda bulunan kreatin isimli madde, enerji üretimi sırasında parçalanır ve ortaya kreatinin çıkar. Bu atık madde, kan dolaşımına geçer ve böbrekler yoluyla idrarla dışarı atılır. Sağlıklı bir bireyde kandaki kreatinin seviyesi dengededir, çünkü böbrekler düzenli olarak bu maddeyi süzer ve vücuttan uzaklaştırır. Ancak kandaki kreatinin değeri yükselmeye başladığında, bu durum böbrek fonksiyonlarında bir bozulmaya işaret edebilir. Bu yüzden kreatinin, genellikle böbrek sağlığının önemli bir göstergesi olarak kabul edilir.
Overthinking Nedir? Aşırı Düşünme Belirtileri Nelerdir?
Günlük yaşamda hepimiz zaman zaman bir olayı fazla düşünür, içimizde kurar ya da geçmişte yaşanmış bir durumu defalarca zihnimizde canlandırırız. Ancak bu durum süreklilik kazandığında ve kişinin işlevselliğini bozmaya başladığında, bu artık sıradan bir düşünme süreci olmaktan çıkar. Bu noktada karşımıza çıkan kavram “overthinking” yani aşırı düşünmedir. Overthinking, modern çağın yaygın zihinsel alışkanlıklarından biri haline gelmiş, görünürde masum ama derin etkiler yaratan psikolojik bir durumdur.
Trigliserid Nedir? Yüksekliği Neden Olur? Nasıl Düşürülür?
Trigliserid, vücudumuzun enerji ihtiyacını karşılamak için depoladığı bir tür yağdır. Kanda dolaşan bu yağ türü, enerji gereksinimi karşılanmadığında karaciğer ve yağ dokusunda birikir. Kan tahlillerinde kolesterol ile birlikte değerlendirilen trigliserid seviyesi, kalp ve damar sağlığı başta olmak üzere birçok sistemin işleyişi açısından kritik bir parametredir. Genellikle sağlıksız beslenme, hareketsizlik, fazla kilo ve bazı hastalıklar trigliserid düzeyinin yükselmesine neden olur. Ancak çoğu kişi trigliserid değerinin ne olduğunu, neden önemli olduğunu ve yükseldiğinde neler yapılması gerektiğini bilmez. Bu makalede trigliserid hakkında bilmeniz gereken her şeyi sade ve anlaşılır bir dille bulacaksınız.
Popüler içerikler
Braket Nedir? Çeşitleri ve Kullanımı Hakkında Bilgiler
Braket, ortodontik tedavi sırasında dişlerin düzgün bir şekilde hizalanmasına yardımcı olan küçük, genellikle metal ya da seramik malzemeden yapılan parçacıklardır. Braketler, dişlere yerleştirilen teller aracılığıyla dişleri istenilen pozisyona çeker. Genellikle tedavi sürecinde dişlerin düzelmesi amacıyla kullanılır. Dişlerin düzeltilmesi yalnızca estetik değil, aynı zamanda çiğneme işlevini de iyileştirebilir. Braketler farklı materyallerden yapılabilir ve her birinin kullanım amacı, avantajları ve dezavantajları farklıdır.
Anal Fissür (Makat Çatlağı) Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
Anal fissür, yani makat çatlağı, anüs bölgesinde meydana gelen yırtıklardır ve oldukça rahatsız edici bir durumdur. Çoğunlukla sert dışkı geçişi nedeniyle oluşur ve şiddetli ağrıya sebep olabilir. Peki, bu rahatsızlığın belirtileri, nedenleri ve tedavi yöntemleri nelerdir? Gelin, birlikte detaylıca inceleyelim.
Küretaj Nedir, Nasıl Yapılır? Diş Eti Hastalıklarında Çözüm
Diş sağlığını korumak, yalnızca dişlere değil, aynı zamanda diş etlerine de özen göstermeyi gerektirir. Diş etlerindeki sağlık problemleri, yalnızca estetik değil, aynı zamanda fonksiyonel sorunlara da yol açabilir. Bu noktada, "küretaj" adı verilen tedavi yöntemi devreye girer. Küretaj (veya kök yüzeyi düzleştirme), diş hekimlerinin, diş kökleri ve diş etleri arasındaki sorunları çözmek için uyguladığı etkili bir tedavi yöntemidir. Diş etleri iltihaplandığında veya diş taşları biriktiğinde uygulanan bu işlem, sağlıklı bir ağız yapısının korunmasında önemli bir rol oynar. Peki, küretaj tedavisi nedir, nasıl yapılır, kimlere uygulanır? İşte her şey!
Mide Bulantısı Nedir? Neden olur? Ne iyi gelir?
Mide bulantısı, kişinin midesinde bir huzursuzluk hissiyle birlikte gelen kusma dürtüsüdür. Bu his, günlük yaşamı sekteye uğratabilir ve kişinin iştahını, ruh halini ve fiziksel konforunu olumsuz etkiler. Bulantı, genellikle geçici bir durum gibi görülse de, bazen ciddi sağlık problemlerinin ilk sinyali olabilir. Her birey mide bulantısını farklı şekilde deneyimler; bazıları sadece bir süreliğine hafif bir rahatsızlık yaşarken, bazıları sürekli tekrarlayan ve yaşam kalitesini düşüren bir şikayetle mücadele etmek zorunda kalabilir.
Periodontoloji Diş Eti Tedavisi | Randevu ve Tedavi Süreci
Diş sağlığı, genellikle gözden kaçan bir konu olsa da, ağız bakımının genel sağlık üzerinde büyük bir etkisi vardır. Diş eti hastalıkları, tedavi edilmediğinde yalnızca ağız sağlığını değil, kalp hastalıkları gibi daha ciddi sağlık problemlerini de beraberinde getirebilir. Diş eti hastalıkları ile mücadelede önemli bir rol oynayan periodontoloji, diş etlerinin sağlığını korumak ve tedavi etmek için gereklidir. Peki, periodontoloji nedir, tedavi süreci nasıl işler ve randevu alınması gereken durumlar nelerdir? İşte tüm bu soruların cevapları bu makelede.
Portör Muayenesi Nedir? Test Aşamaları ve Randevu İşlemleri
Hijyenin sadece kişisel temizlikten ibaret olmadığını hepimiz biliyoruz artık. Hele ki gıda ve sağlık gibi alanlarda çalışıyorsan, bu işin biraz daha ciddi bir boyutu var. İşte tam da bu noktada “portör muayenesi” devreye giriyor. Kulağa biraz resmi bir terim gibi gelse de, aslında toplum sağlığını korumaya yönelik hayati bir uygulamadan bahsediyoruz.
RAM Raporu Nedir, Kimler Alır? ÇÖZGER ile Farkı Nedir?
Hijyenin sadece kişisel temizlikten ibaret olmadığını hepimiz biliyoruz artık. Hele ki gıda ve sağlık gibi alanlarda çalışıyorsan, bu işin biraz daha ciddi bir boyutu var. İşte tam da bu noktada “portör muayenesi” devreye giriyor. Kulağa biraz resmi bir terim gibi gelse de, aslında toplum sağlığını korumaya yönelik hayati bir uygulamadan bahsediyoruz.
Sanrı Nedir? Sanrısal Bozukluk Neden Olur?
Sanrı, gerçeğe aykırı olan, kişinin doğru olduğuna inandığı düşüncelerdir. Bu düşünceler, kişinin çevresiyle olan etkileşimlerini ve yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Sanrılar, psikolojik bozuklukların bir belirtisi olarak ortaya çıkabilir ve farklı türleri vardır. Sanrısal bozukluklar, kişinin gerçeklik algısını bozan ciddi rahatsızlıklardır ve bu bozukluklar tedavi edilmezse kişinin yaşamını olumsuz etkileyebilir.