Dikey Geçiş Sınavı, kısa adıyla DGS, Türkiye'de ön lisans (iki yıllık) programlardan mezun olan öğrencilerin lisans (dört yıllık) programlara geçiş yapabilmeleri için ÖSYM tarafından düzenlenen merkezi bir sınavdır. Bu sınav, iki yıllık bir ön lisans eğitiminin ardından eğitimini devam ettirmek isteyen ve kariyer planlarını genişletmek isteyen öğrenciler için önemli bir fırsat sunar.
DGS, özellikle meslek yüksekokullarından mezun olan bireylerin akademik anlamda daha ileri bir düzeye geçmelerini mümkün kılar. Bir nevi eğitimde ikinci bir çıkış kapısı gibi işlev görür. Üniversiteye giriş sürecinde istedikleri bölümü kazanamayan ya da bilinçli olarak iki yıllık bir programa başlayan öğrenciler, DGS sayesinde aynı ya da benzer bir alanda dört yıllık bir lisans diploması alma şansı elde eder.
Türkiye’de ön lisans programları, öğrencileri doğrudan iş hayatına hazırlamayı hedefleyen pratik odaklı programlardır. Ancak bu programlardan mezun olan öğrenciler bazen yalnızca iki yıllık bir diploma ile sınırlı kalmak istemeyebilir. İşte bu noktada DGS, eğitim yolculuğunu devam ettirmek isteyenler için bir köprü görevi üstlenir.
Birçok iş alanında lisans mezuniyeti, kariyer basamaklarında yükselmenin ya da belirli pozisyonlara atanmanın ön koşulu olarak görülmektedir. Bu nedenle DGS, sadece akademik değil, aynı zamanda profesyonel gelişim açısından da büyük bir rol oynar. Mezunlar, DGS sayesinde hem daha geniş iş alanlarına erişebilir hem de kamu kurumlarında daha üst kadrolara başvuru yapma şansı yakalar.
DGS, her yıl ÖSYM tarafından yaz aylarında düzenlenir ve sınav sistemi genellikle sayısal ve sözel olmak üzere iki temel testten oluşur. Bu sınavda öğrencilerin mantık yürütme becerileri, okuduğunu anlama, analitik düşünme ve sayısal işlem yetenekleri ölçülür. Ağırlıklı olarak TYT benzeri bir mantıkta hazırlanır fakat DGS soruları daha soyut, ilişkilendirmeye dayalı ve strateji gerektiren yapıdadır.
Sınavda her iki testten de 60’ar soru bulunur ve toplam süre 150 dakikadır. Yani adayların 120 soruya 2.5 saat içerisinde cevap vermesi beklenir. Bu süre zarfında hızlı düşünebilmek, dikkatli olmak ve zamanı iyi kullanmak son derece önemlidir. Her yıl soruların yapısı ve zorluk seviyesi değişebildiği için sadece konu bilgisi değil, sınav stratejisi de belirleyici olur.
DGS’ye başvurmak isteyen adayların öncelikle bir ön lisans programından mezun olmuş olmaları ya da mezuniyet aşamasında bulunmaları gerekir. Bu mezuniyet, devlet üniversiteleri, vakıf üniversiteleri veya açık öğretim fakültelerinden olabilir. Adaylar, mezun oldukları bölüme uygun bir lisans programına yerleşmek üzere tercih yaparlar.
Her aday, kendi ön lisans alanı ile ilişkili lisans programlarına geçiş yapabilir. Örneğin, Bilgisayar Programcılığı mezunu olan bir aday, Bilgisayar Mühendisliği ya da Yazılım Mühendisliği gibi bölümlere dikey geçiş yapabilir. Ancak her bölümün kendi içinde belirli kontenjanları ve geçiş koşulları vardır. Bu koşullar her yıl ÖSYM tarafından yayımlanan tercih kılavuzunda detaylı şekilde açıklanır.
Sınav puanı açıklandıktan sonra adaylar, ÖSYM’nin ilan ettiği tarihlerde tercihlerini yaparlar. Bu tercih süreci, üniversiteye giriş sisteminden farklı değildir. Adaylar, puanları doğrultusunda gidebilecekleri okulları listeler ve sıralama yaparlar. ÖSYM, adayların puanı, tercih sıralaması ve kontenjan durumuna göre yerleştirme işlemini gerçekleştirir.
Ancak burada dikkat edilmesi gereken bir detay vardır: DGS ile yerleşilen bölümlerde genellikle hazırlık eğitimi ya da üçüncü sınıftan başlama gibi durumlar söz konusu olabilir. Çünkü öğrencilerin ön lisans programlarında gördüğü derslerin lisans programında hangi derslerle örtüştüğü, her üniversitenin kendi yetkisinde olan bir konudur. Bu nedenle bazı adaylar, 3. sınıftan başlarken bazıları 2. sınıftan itibaren lisans eğitimine devam edebilir.
DGS’de puanlama sistemi, sayısal ve sözel testlerin doğru ve yanlış cevap sayısına göre belirlenir. Yanlış cevaplar doğruyu götürdüğü için rastgele işaretleme risklidir. Her adayın ham puanına, mezun olduğu ön lisans programından gelen akademik not ortalaması da eklenerek ek bir puan verilir. Bu sistem, yalnızca sınav başarısını değil, öğrencinin iki yıllık eğitim sürecindeki performansını da dikkate alır.
DGS puanı hesaplanırken testten alınan net sayılar, belirli katsayılarla çarpılır. Ardından ön lisans başarı puanı (OBP) ile birlikte nihai yerleştirme puanı elde edilir. Bu sayede daha dengeli bir değerlendirme yapılması hedeflenir.
Her ön lisans bölümü için geçiş yapılabilecek lisans programları belirlenmiştir. Bu eşleştirme, YÖK tarafından tanımlanan alan bütünlüğüne göre yapılır. Aynı ya da benzer eğitim alanlarına geçiş mümkündür.
Örneğin;
Adalet bölümü mezunları, Hukuk Fakültesi’ne
Elektrik bölümü mezunları, Elektrik Mühendisliği ya da Elektrik-Elektronik Mühendisliği’ne
Çocuk Gelişimi mezunları, Okul Öncesi Öğretmenliği’ne
Bankacılık ve Sigortacılık mezunları, İşletme ya da İktisat bölümlerine.
Bu geçişlerde hangi üniversitelerin hangi kontenjanlara sahip olduğu ve hangi taban puanlarla öğrenci aldığı, her yıl güncellenen ÖSYM tercih kılavuzlarında açıklanır. Adayların bu kılavuzu dikkatle incelemesi gerekir çünkü bazı bölümler yalnızca belirli üniversitelerde açık olabilir.
DGS yalnızca örgün eğitime değil, açık öğretim programlarına da geçiş imkanı tanır. Özellikle çalışmak zorunda olan ya da farklı şehirlerde yaşayan öğrenciler için açık öğretim lisans programları iyi bir alternatif olabilir. Anadolu Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakülteleri, DGS kontenjanları açısından sık tercih edilen kurumlardandır.
Açık öğretime geçişte puan şartı genellikle daha düşük olur, ancak yine de her yıl değişen kontenjanlar ve sıralamalar dikkatle izlenmelidir.
DGS, sadece bilgiyi değil, sınav stratejisini de ölçen bir sınavdır. Bu nedenle hazırlık süreci, konu çalışmasının yanı sıra bol bol soru çözümü ve deneme yapmayı da içermelidir. Sayısal mantık, sözel akıl yürütme ve paragraf soruları sınavın en çok zaman alan bölümleridir. Özellikle süre yönetimi büyük önem taşır çünkü soruların niteliği derin düşünme ve dikkatli okuma gerektirir.
Hazırlık aşamasında çıkmış soruları incelemek, çözüm yöntemlerini analiz etmek ve düzenli tekrar yapmak adayların sınav performansını ciddi şekilde etkiler. Aynı zamanda piyasada bulunan DGS’ye özel kaynaklar, online test platformları ve özel kurslar da bu süreçte destekleyici olabilir. Ancak en etkili yöntem, kişisel bir çalışma programı oluşturarak sabırlı ve düzenli ilerlemektir.
Evet, çünkü sorular doğrudan bilgiye değil, akıl yürütmeye dayalıdır. Ancak iyi bir hazırlıkla başarılı olunabilir.
DGS her yıl düzenli olarak yapılır ve genellikle temmuz ya da ağustos ayında gerçekleştirilir.
Hayır. DGS yalnızca lisans tamamlama amacı taşır. Yüksek lisans başvurularında ALES puanı gereklidir.
Zorlayıcı olabilir ama her iki sınavın mantık bölümleri benzerlik taşıdığı için birlikte çalışmak mümkün olabilir.
DGS, ön lisans mezunları için üniversite eğitimini lisans düzeyine taşımanın en önemli yoludur. Bu sınav sayesinde sadece eğitim seviyesini değil, kariyer olanaklarını da genişletmek mümkün olur. Özellikle kamu sektöründe kadro şartlarının sıkılaştığı ve özel sektörde lisans mezunu olmanın ayrıcalık sayıldığı bir dönemde, DGS’nin sağladığı avantajlar küçümsenemez.
Başarılı bir hazırlık süreci ve doğru tercih stratejisiyle, öğrenciler iki yıllık diplomalarını dört yıllık bir lisans başarısına dönüştürebilir.
İlgili diğer içerikler
A1 ehliyet, Türkiye’de 125 cc’ye kadar olan motosikletleri kullanma yetkisi veren bir sürücü belgesi sınıfıdır. Motosiklet sürmeye başlamak isteyen bireyler için genellikle ilk tercih edilen ehliyet türüdür. Hafif motosiklet kullanmak isteyen genç sürücüler, şehir içi ulaşımı daha pratik hale getirmek isteyenler ve motor tutkunları için bu belge oldukça önemli bir adımdır. A1 sınıfı ehliyet, hem ekonomik araçlara ulaşma imkânı sunar hem de motosiklet kültürüne giriş niteliği taşır.
AYT, yani Alan Yeterlilik Testi, Türkiye’de yükseköğretim kurumlarına girişte uygulanan Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nın (YKS) ikinci oturumudur. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından yapılan YKS, Temel Yeterlilik Testi (TYT), Alan Yeterlilik Testi (AYT) ve Yabancı Dil Testi (YDT) olmak üzere üç aşamadan oluşur. AYT, öğrencilerin lise düzeyindeki akademik bilgi ve alan yeterliliklerini ölçmeyi amaçlar.
Bilsem, yani Bilim ve Sanat Merkezleri, Türkiye’de ilkokul ve ortaokul düzeyindeki özel yetenekli öğrencilerin akademik, sanatsal ve sosyal becerilerini desteklemek amacıyla kurulmuş özel eğitim kurumlarıdır. Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyet gösteren bu merkezler, bireysel farklılıklara saygılı bir eğitim anlayışıyla hareket eder. Öğrenciler, örgün eğitimlerinin yanında hafta içi ya da hafta sonu Bilsem’e devam ederler. Amaç, öğrencilerin özel yetenek alanlarında daha fazla gelişim fırsatı yakalamasını sağlamaktır.
Deneme, kişisel düşüncelerin, duyguların ve yorumların özgürce ifade edildiği, kesin yargılara ulaşma amacı gütmeyen edebi bir yazı türüdür. Yazarın herhangi bir konuda görüşlerini, bilgi birikimini, sezgilerini ve hayat tecrübelerini ortaya koyduğu bu yazılar, genellikle samimi bir üslupla kaleme alınır. Deneme yazarı, okura bir şeyi kanıtlamaya çalışmaz, onunla sohbet eder, düşünmeye davet eder. Bu yönüyle deneme, bilimsel makalelerden ya da polemik yazılardan ayrılır. Denemede amaç doğruluk değil; anlamaya, sorgulamaya ve duyumsamaya çalışmaktır. Düşünce özgürlüğünün edebiyattaki karşılığı olan deneme, biçimsel kalıplardan bağımsızdır. Giriş, gelişme ve sonuç gibi bölümlerle sınırlanmaz; içsel akışa göre şekillenir.
Denklik belgesi, yurtdışında alınmış bir diploma, derece veya akademik unvanın Türkiye'deki ilgili eğitim düzeyine eşdeğer olup olmadığını resmi olarak gösteren belgedir. Bu belge, Yükseköğretim Kurulu (YÖK) veya Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından verilen resmi bir tanıma belgesidir ve kişinin eğitimini Türkiye'deki sistemle uyumlu hale getirerek çeşitli alanlarda kullanmasına olanak tanır. Denklik, yalnızca bir çeviri işlemi değildir. İçerik, müfredat, eğitim süresi, kurumun tanınırlığı ve ülkenin eğitim sistemi gibi pek çok faktör dikkate alınır. Temel amacı, yurtdışında alınan eğitimin Türkiye'deki karşılığını belirlemek ve eğitim, istihdam ya da lisans işlemleri açısından resmi geçerlilik sağlamaktır.
Hipotez, bilimsel düşüncenin ve araştırmanın temel yapı taşlarından biridir. Basit bir ifadeyle hipotez, bir olgu ya da durumla ilgili olarak öne sürülen geçici açıklamadır. Herhangi bir konu üzerinde yapılan bilimsel çalışmalarda, sorunu anlamak ve yönlendirmek için ortaya atılan, test edilebilir ve doğruluğu deneyle kanıtlanabilir önerme olarak tanımlanır. Hipotez bir iddia değildir, kesin bilgi de değildir. Aksine, henüz test edilmemiş bir varsayımdır ve araştırmanın ilerleyen aşamalarında doğruluğu ya da yanlışlığı sınanarak ortaya konur.
Makale, bir düşünceyi, bilgiyi, yorumu ya da gözlemi; belirli bir plan içinde, açık ve kanıta dayalı biçimde anlatan yazı türüdür. Kelime kökeni Arapça “makāla”dan gelir. Anlatmak, söylemek, dile getirmek anlamlarını taşır. Bugün “makale” dendiğinde; gazete köşelerinde yayımlanan günlük yorumlardan akademik dergilerdeki bilimsel incelemelere kadar geniş bir çerçeve akla gelir. Ancak tüm bu çeşitliliğe rağmen bir makaleyi makale yapan temel şey şudur: anlatılmak istenen konunun, sistemli ve temellendirilmiş biçimde ortaya konması.
Türkiye’de yükseköğretim sistemi içinde yer alan eğitim kademelerinden biri olan ön lisans, özellikle kısa sürede mesleki yeterlilik kazanmak isteyen öğrenciler için önemli bir seçenektir. Genellikle iki yıllık programlar şeklinde sunulan bu eğitim türü, hem devlet hem de vakıf üniversitelerinde bulunur.
Popüler içerikler
ALES, yani Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı, Türkiye’de yüksek lisans ve doktora başvurularında, akademik kadro alımlarında ve bazı kurum içi yükselme süreçlerinde kullanılan, ÖSYM tarafından uygulanan merkezi bir sınavdır. Bu sınav, yükseköğretim kurumlarına akademik personel seçimi ve lisansüstü programlara öğrenci alımı amacıyla yapılır. ALES, özellikle araştırma görevlisi, öğretim görevlisi, uzman, doçent, doktor öğretim üyesi gibi kadrolar için ön koşul olarak istenir.
“Aralarında asal” ifadesi, matematikte iki ya da daha fazla doğal sayının, ortak pozitif bölenlerinin yalnızca 1 olması anlamına gelir. Yani bu sayılar birbirine bölünemez; ancak 1 sayısı her ikisinin de bölenidir. Bu kavram, sadece asal sayılarla değil, asal olmayan sayıların bile birbiriyle olan ilişkisini anlamamıza yardımcı olur. Örneğin, 8 ve 15 sayıları asal sayı değildir. Ancak bu iki sayının ortak bölenleri yalnızca 1 olduğu için aralarında asaldırlar.
Ehliyet türleri zamanla gelişen araç teknolojilerine göre çeşitlenmiştir. Türkiye’de çok bilinmeyen ancak önemli bir yere sahip olan ehliyet sınıflarından biri de B1 ehliyettir. Genellikle otomobil ehliyetiyle karıştırılsa da aslında farklı bir kapsama sahiptir. B1 sınıfı ehliyet, dört tekerlekli motosiklet benzeri araçlar için verilen, hem şehir içi hem de kırsal alanda belirli araçları kullanma yetkisi sunan özel bir belgedir.
Çekimli fiil, kök hâlindeki bir fiilin zaman, kişi, kip ya da olumsuzluk gibi eklerle değiştirilerek bir yargı bildirecek şekilde kullanılmasıdır. Bu tür fiiller bir cümlede yüklem görevini üstlenir ve genellikle tam anlamlı bir düşünceyi iletir. Türkçede çekimli fiiller, hem anlam hem de yapı açısından cümlenin temel taşıdır. Cümlede özneyle fiil arasında kişi uyumunu sağlar, zamanı bildirir, kip aracılığıyla niyeti ya da ihtimali gösterir ve bazen olumsuzluk ya da soru ekleriyle zenginleşir.