TYP, yani Toplum Yararına Program, Türkiye’de işsizliğe karşı geçici çözümler üretmek amacıyla yürütülen istihdam destek programlarından biridir. Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) tarafından organize edilen bu program, özellikle iş bulmakta zorlanan vatandaşlara belirli süreli geçici iş olanağı sağlar.
TYP kapsamında işe alınan kişiler, kamu kurumlarında, okullarda, belediyelerde ya da çeşitli kamu hizmetlerinde görev alırlar. Amaç hem vatandaşın geçici de olsa gelir elde etmesini sağlamak, hem de toplumun ortak ihtiyaçlarına katkıda bulunmaktır.
TYP, “Toplum Yararına Program” ifadesinin kısaltmasıdır. Bu programın temel amacı, işsizlik oranının yüksek olduğu dönemlerde ve bölgelerde, vatandaşlara geçici süreli istihdam sağlayarak hem gelir desteği vermek hem de toplumun faydasına işler ortaya koymaktır.
Bu programlar özellikle şu alanlarda yürütülür:
TYP, işsizlikle mücadelede kalıcı çözüm sunmaz ama kısa vadede hem ekonomik destek sağlar hem de bireyin istihdama uyumunu artırır.
TYP’ye başvuru şartları oldukça net belirlenmiştir. Bu programdan yararlanmak isteyen kişilerin belirli kriterleri karşılaması gerekir. Başvuru yapacak kişi:
Öncelik durumu olan kişiler (engelliler, kadınlar, şehit yakınları, gaziler, uzun süreli işsizler) kura sisteminde avantaj elde edebilir.
TYP başvuruları, İŞKUR üzerinden yapılır. Vatandaşlar İŞKUR’un resmî web sitesinden (esube.iskur.gov.tr), mobil uygulamasından ya da doğrudan İŞKUR il ve ilçe müdürlüklerinden başvurularını gerçekleştirebilirler.
Başvuru sürecinde kişinin kimlik bilgileri, eğitim durumu, iletişim bilgileri ve istihdam durumu sistem üzerinden değerlendirilir.
Daha sonra ilan edilen TYP projelerine başvuru yapılır. Başvurular tamamlandıktan sonra genellikle noter huzurunda kura çekilir.Bu kura sonucunda programa kabul edilenler belirli bir tarihte göreve başlatılır.
TYP projeleri geçici süreli işler olduğu için belirli bir zaman dilimini kapsar. Program süresi genellikle 6 ay ile 9 ay arasında değişir. Ancak bazı dönemlerde bu süre 3 aya düşebilir ya da özel durumlarda 12 aya kadar uzatılabilir.
Bir kişi, aynı yıl içinde yalnızca bir defa TYP’den yararlanabilir. Ayrıca toplamda bir kişi 27 ay süreyle bu programlara katılabilir. Bu sayede aynı kişilerin sürekli bu sistemde kalması engellenmiş olur.
TYP kapsamında çalışanlara verilen ücret, genellikle asgari ücret seviyesindedir. Katılımcılar, sigortalı olarak çalıştırılır ve maaşları İŞKUR tarafından karşılanır. Örneğin 2025 yılı için net asgari ücret 22.104 TL ise, TYP çalışanı da bu ücrete yakın bir maaş alır.
Ayrıca çalışanların sigorta primleri de yatırılır. Ancak emeklilik açısından bu süreler “kısa vadeli sigorta kolları” kapsamında değerlendirilir, yani emekliliğe doğrudan katkısı olmaz. Fakat sağlık hizmetlerinden faydalanma hakkı kazandırır.
TYP katılımcıları, kamu yararına olan çeşitli işlerde görevlendirilirler. Bu işler fiziksel emek gerektiren görevlerden ofis içi destek işlerine kadar geniş bir yelpazede olabilir. En sık karşılaşılan görevler:
Bu işler vasıf gerektirmeyen, kolay öğrenilebilir ve denetimli görevlerdir.
Evet. TYP katılımcıları, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında sigortalanır. Ancak bu sigorta, iş kazası ve meslek hastalığı sigortası ile genel sağlık sigortası kapsamasında olur. Yani kişi çalıştığı süre boyunca:
Bu fark önemli bir detaydır. Yani TYP süresi emeklilik hesaplamasında dikkate alınmaz ama sağlık güvencesi sağlar.
TYP her ne kadar geçici bir istihdam biçimi olsa da hem birey hem de kamu açısından çeşitli avantajlar sunar:
Bu avantajlar sayesinde TYP, özellikle gençler, kadınlar ve uzun süredir işsiz olanlar için iyi bir başlangıç noktası olabilir.
TYP, bir memuriyet sistemi değildir. Bu programla işe giren biri, devlet kadrosuna alınmaz. Geçici bir sözleşmeyle, belirli süreli çalışır. Dolayısıyla:
Bazı kişiler TYP'yi devlet kadrosuna girmenin yolu olarak görebilir. Bu doğru değildir. Ancak düzenli çalışmak, deneyim kazanmak ve çevre oluşturmak açısından faydalı olabilir.
TYP’ye kaç kere başvurabilirim?
Her ilana ayrı ayrı başvurabilirsiniz ama aynı yıl içinde bir defa kabul edilirsiniz.
TYP sonrası kalıcı iş garantisi var mı?
Hayır, program geçici olduğu için süresi sonunda iş sona erer. Ancak bazı durumlarda ilgili kurumlar personeli beğenirse farklı işlerde çalışması için öneride bulunabilir.
TYP'ye öğrenci başvurabilir mi?
Hayır. Örgün eğitimde olan öğrenciler başvuru yapamaz. Ancak açıköğretim okuyanlar başvurabilir.
TYP çalışmaları zor mu?
Yapılan iş türüne göre değişir. Fiziksel işlerde çalışma olabilir ama görevler genelde kamu yararı odaklı ve gözetim altındadır.
TYP başvurusu yaptıktan sonra ne zaman işe başlanır?
Kura çekimi sonrası sonuçlar açıklandıktan birkaç hafta içinde işe başlama tarihi duyurulur.
TYP yani Toplum Yararına Program, Türkiye’de işsizliğe geçici çözüm üretmek, iş arayan vatandaşlara gelir desteği sağlamak ve kamu hizmetlerine katkıda bulunmak amacıyla uygulanan önemli bir projedir. Her ne kadar kalıcı bir istihdam şekli olmasa da, birçok kişi için hayata yeniden tutunma fırsatı sunar.
İŞKUR tarafından yürütülen bu program, iş gücüne katılmak isteyen ama imkân bulamayan bireyler için kısa vadede faydalı bir araçtır.
TYP, bir geçim kapısı olmasının yanı sıra, toplumsal üretkenliğe de katkı sunar. Eğer siz de uygun şartlara sahipseniz, TYP başvurularını takip ederek bu fırsattan yararlanabilirsiniz.
İŞKUR - Toplum Yararına Programlar (TYP) Detaylar
Türkiye İş Kurumu İŞKUR - E-Devlet (E-devlet üzerinden başvuru girişi yapabilirsiniz)
İlgili diğer içerikler
Beyaz Yakalı Ne Demek? Kimler Beyaz Yaka Sayılır?
Beyaz yakalı, modern iş dünyasında ofis ortamında çalışan, çoğunlukla zihinsel emeğe dayalı görevler üstlenen profesyonel çalışanları tanımlamak için kullanılan bir ifadedir. Beyaz yakalılar, fiziksel değil entelektüel bilgi ve becerilere dayalı işler yapar. Genellikle masa başında çalışırlar, üniversite mezunudurlar, iş kıyafeti
İstihdam Ne Demek? Tanımı, Türleri ve Türkiye'deki Durumu
İstihdam, bir ülkenin ya da toplumun ekonomik yapısında çok önemli bir yer tutan kavramlardan biridir. Günlük hayatta sıkça duyduğumuz bu kelime, aslında sadece “bir yerde çalışmak” anlamına gelmez. Daha geniş anlamda, bir bireyin bilgi, beceri ve emeğinin üretim sürecinde değerlendirilmesi, başka bir deyişle çalışabilir insanların ekonomik faaliyetlere dahil edilmesi anlamına gelir.
Lojistik Nedir? Tanımı, Türleri ve Günlük Hayattaki Önemi
Lojistik, en basit tanımıyla bir ürünün, hizmetin ya da bilginin; doğru zamanda, doğru yerde, doğru miktarda, en verimli şekilde taşınması ve yönetilmesi sürecidir. Bu süreç sadece bir şeyin bir yerden başka bir yere gitmesi değil, aynı zamanda bu taşınmanın planlanması, depolanması, paketlenmesi, takibi ve kontrolünü de kapsar.
Mavi Yakalı Ne Demek? Beyaz Yakalıdan Farkı Nedir?
“Mavi yakalı” terimi, bedensel emekle çalışan işçileri tanımlamak için kullanılan sosyolojik bir ifadedir. Genellikle üretim, inşaat, bakım-onarım, tarım, lojistik, temizlik gibi fiziksel çaba gerektiren alanlarda görev yapan çalışanları kapsar. Karşıt terim olarak bilinen “beyaz yakalı” ise zihinsel ya da büro temelli işleri icra eden çalışanlar için kullanılır. Her iki terim de 20. yüzyılın başlarında iş gücü sınıflandırmasının bir sonucu olarak ortaya çıkmış ve zamanla iş dünyasında standart tanımlar halini almıştır.
Part Time Nedir? Yarı Zamanlı Çalışma Hakkında Her Şey
Çalışma hayatındaki değişimle birlikte, part time (yarı zamanlı) çalışma kavramı da giderek daha fazla duyulmaya başlandı. İş gücü piyasasında esnek çalışma saatleri, bireylere daha fazla özgürlük tanırken, aynı zamanda verimlilik açısından da çeşitli avantajlar sunmaktadır. Peki, part time ne demek? Part time çalışma modeli, bireylerin hem özel hayatlarına daha fazla zaman ayırmalarına olanak tanırken hem de iş dünyasında önemli fırsatlar yaratır. Bu yazıda, part time çalışma sistemini tüm detaylarıyla ele alacağız ve full time ile part time arasındaki farkları açıklayacağız.
Portfolyo Nedir? Etkili Bir Portfolyo Nasıl Hazırlanır?
İster yeni mezun bir öğrenci olun, ister yıllardır profesyonel bir alanda çalışan biri, portfolyo kavramı kariyerinizin bir aşamasında mutlaka karşınıza çıkar. Peki, portfolyo nedir? En temel tanımıyla portfolyo, bir bireyin çalışmalarını, yeteneklerini, projelerini ve başarılarını belgelediği kişisel bir sunum dosyasıdır. Ancak iyi bir portfolyo, sadece yapılan işleri sıralamakla kalmaz; aynı zamanda bir kişinin yetkinliğini, estetik anlayışını ve işine yaklaşımını da yansıtır.
Sendika Nedir? Türkiye’de İşçi Hakları ve Sendikalaşma Süreci
Günümüz modern iş yaşamında adaletin ve hakkaniyetin sağlanması, bireysel mücadele ile sınırlı değildir. Bu noktada devreye sendikalar girer. Peki sendika nedir? En basit tanımıyla sendika, işçilerin veya çalışanların ekonomik, sosyal ve hukuki haklarını korumak ve geliştirmek amacıyla kurdukları kolektif organizasyonlardır.